ปัญหาลูกตัวเตี้ย
กระบวนการเจริญเติบโตเป็นกระบวนการที่สลับซับซ้อน โดยมีทั้งปัจจัยทางพันธุกรรม, ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม เช่น ภาวะโภชนาการ, จิตใจ และอารมณ์ เป็นตัวกำหนดให้มีการเจริญเติบโตที่เป็นไปโดยปกติ ถ้ามีสิ่งใดมากระทบต่อกระบวนการดังกล่าว ย่อมส่งผลทำให้เกิดความผิดปกติของการเจริญเติบโตขึ้นได้
สาเหตุที่ทำให้เด็กตัวเตี้ย
- บุคคลในครอบครัวมีรูปร่างเตี้ย (Familial Short Stature)
- เตี้ยและเข้าสู่วัยรุ่นช้า (Constitutional Growth Delay) เด็กกลุ่มนี้มีขนาดร่างกายปกติเมื่อแรกเกิด และเติบโตขึ้นอย่างปกติเหมือนเด็กทั่วๆ ไป เพียงแต่มีอัตราการเจริญเติบโตที่ต่ำกว่า ระดับปกติที่ยอมรับได้เพียงเล็กน้อย และการเปลี่ยนแปลงเมื่อเข้าสู่วัย หนุ่ม-สาวจะช้ากว่าเพื่อนวัยเดียวกัน แต่เมื่อโตเต็มที่จะมีความสูงตามที่ควรจะเป็นตามกรรมพันธุ์
- เตี้ยเนื่องจากเจ็บป่วยเรื้อรัง
- เตี้ยเนื่องจากมีความผิดปกติของระบบต่อมไร้ท่อ หรือความผิดปกติของฮอร์โมน เช่น ขาดฮอร์โมนการเจริญเติบโต ขาดธัยรอยด์ฮอร์โมน, กลุ่มอาคารคุชชิ่ง (Cushing Syndrome)
-
เตี้ยเนื่องจากมีโรคที่เกิดจากความผิดปกติของกระดูก
-
กรรมพันธุ์ (Genetic)
เป็นตัวกำหนดความสูงสุดท้ายและขั้นตอนการเจริญเติบโต รวมทั้งรูปร่าง ของคนในชาติต่างๆ โดยลักษณะทางพันุกรรมที่มีผลต่อความสูง จะปรากฏให้เห็นชัด เมื่อเด็กอายุได้ 2 ขวบ และเมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่
-
ภาวะโภชนาการ (Nutrition)
การเจริญเติบโตเริ่มตั้งแต่ระยะที่เป็นทารกในครรภ์ ดังนั้นอาหารที่มารดาได้รับระหว่างการตั้งครรภ์ควรครบทั้ง 5 หมู่ นอกจากนี้ การบริโภคอาหารอย่างถูกต้องสมดุล เป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับเด็กๆ ในการเจริญเติบโตตามปกติ
-
ฮอร์โมน (Hormones)
ฮอร์โมน เกือบทุกตัวมี ผลต่อการเจริญเติบโต ฮอร์โมนที่มีผลอย่างเด่นชัด ต่อการเจริญเติบโตของเด็ก มีดังนี้
3.1 ฮอร์โมนเพื่อการเจริญเติบโต (Growth Hormone)
ฮอร์โมนนี้มีความจำเป็นโดยตรงต่อ การเจริญเติบโตของร่างกาย
3.2 ธัยร๊อกซิน (Tyroxine) หรือ ธัยรอยด์ฮอร์โมน มีหน้าที่สำคัญในการกระตุ้นระบบการเผาผลาญอาหารของร่างกาย และช่วยให้กระดูกมีพัฒนาการอย่างปกติ
3.3 แอนโดรเจน (Androgen) คือ ฮอร์โมนเพศชาย แอนโดนเจนจะทำงานร่วมกับ ฮอร์โมน เพื่อการเจริญเติบโต กระตุ้นความเปลี่ยนแปลง ที่เกิดขึ้นในเด็กชายช่วงวัยเจริญพันธุ์
3.4 เอสโตรเจน (Estrogen) คือ ฮอร์โมนเพศหญิง มีหน้าที่เกี่ยวกับพัฒนาการต่างๆ ทางเพศของเด็กหญิง ในช่วงวัยเจริญพันธุ์
3.5 อินซูลิน (Insulin) มีหน้าที่กระตุ้นการเผาผลาญน้ำตาล เพื่อนำไปใช้เป็นพลังงานแก่ร่างกาย จึงมีผลต่ออัตราการเจริญเติบโตของร่างกาย
3.6 คอร์ติซอล (Cortisol)
-
ความเจ็บป่วยเรื้อรังในวัยเด็ก
-
การใช้ยาบางชนิด
จะสังเกตได้อย่างไรว่าเด็กขาดฮอร์โมนการเจริญเติบโต
ฮอร์โมนการเจริญเติบโต คือ ฮอร์โมนที่ถูกผลิตขึ้นจากต่อมใต้สมองส่วนหน้า นอกจากจะมีผลต่อการเจริญเติบโตแล้ว ยังมีผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด เด็กที่ขาดฮอร์โมนการเจริญเติบโตจะมีหน้าที่ ดูอ่อนกว่าอายุจริงรูปร่างเตี้ยเล็กแต่สมส่วน แต่เนื่องจากมีไขมันสะสมบริเวณลำตัวมาก จึงทำให้เด็กดูอ้วนกลม ถ้าเป็นเด็กชายมักมีอวัยวะเพศเล็กไม่สมวัย ภาวะขาดฮอร์โมนดังกล่าวไม่มีผลกระทบต่อระดับสติปัญญาของเด็ก
ท่านควรเตรียมข้อมูลอะไรบ้าง เมื่อพาเด็กมาพบแพทย์
ท่านควรเตรียมข้อมูลความสูงและน้ำหนักในอดีต ซึ่งอาจจะบันทึกไว้ในสมุดสุขภาพหรือสมุดพกของโรงเรียนเท่าที่จะหาได้ และควรนำสมุดสุขภาพมาด้วย เพื่อจะได้ทราบข้อมูลของน้ำหนักและความสูงในอดีต และนำมาประกอบการพิจารณาในการรักษาและ ติดตามการเจริญเติบโตต่อไป
ลูกตัวเตี้ยทราบได้อย่างไร
-
วัดความสูงเป็นระยะๆ ซึ่งมีอัตราส่วนที่เพิ่มขึ้นเฉลี่ยต่อไปดังตารางต่อไปนี้
-
สามารถนำความสูงของเด็ก มาจุดลงบนเส้นกราฟมาตรฐาน (ในสมุดสุขภาพ) ซึ่งแยกเป็นกราฟสำหรับเด็กหญิงหรือกราฟสำหรับเด็กชาย โดยถ้าความสูงต่ำกว่าเส้นสุดท้าย แสดงว่าเตี้ย
ดังนั้นถ้าสังเกตพบว่าเด็กมีปัญหาตัวเตี้ยหรือสูงไม่ได้ตามเกณฑ์ ควรพามาพบแพทย์พร้อมสมุดบันทึกสุขภาพ
ขอบคุณ : แผนกกุมารเวชกรรม โรงพยาบาบบีเอ็นเอช
เรียบเรียงโดย : พญ.ปวินทรา หะริณสุต
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น